MILMEDICA Centrum Medyczne

Szczepienia na grypę 2023/2024

Sezon grypowy zbliża się nieubłaganie. Wraz z nim pojawiają się pytania o skuteczność szczepienia przeciwko grypie, a także o koszty i dostępność szczepień przeciwko grypie w Polsce w 2023 roku. Szczepienia na grypę odgrywają kluczową rolę w ochronie przeciwko grypie, a ich znaczenie jeszcze bardziej wzrasta w kontekście jej powikłań. W tym artykule omówię ceny szczepienia na grypę 2023/2024 oraz dostępne opcje refundacji szczepionki przeciwko grypie w Polsce w 2023 roku. Wspomnę również o sposobie realizacji szczepień przez podmioty lecznicze i apteki.

Więcej informacji o odmianach grypy znajdziesz w tym wpisie: Rodzaje grypy

Jakie są dostępne szczepionki przeciwko grypie w sezonie 2023/2024?

Wirus grypy jest wysoce zakaźny, a objawy grypy pojawiają się już w ciągu 48 godzin od kontaktu z osobą zakażoną. W związku z jego zmiennością antygenową co roku opracowywane są nowe szczepionki. Mają one za zadanie chronić nas podczas najbliższego sezonu endemicznego.

W ostatnich latach dokonano znaczących postępów w dziedzinie technologii szczepionek na grypę. Tradycyjne szczepionki, zawierające inaktywowane wirusy grypy, nadal są szeroko stosowane, ale pojawiły się nowe opcje, takie jak szczepionki oparte na technologii mRNA.

Szczepionka na grypę mRNA wykorzystuje genetyczną modyfikację, która pozwala organizmowi wytworzyć odpowiedź immunologiczną przeciwko wirusowi grypy. Na polskim rynku farmaceutycznym dostępne są szczepionki inaktywowane przeciw grypie zawierające cząstki wirusa grypy (typu „split”), powierzchniowe białka wirusa grypy (typu „subunit”) oraz żywa szczepionka podawana donosowo zawierająca osłabione wirusy grypy.

W Polsce w sezonie 2023/2024 dostępne są:

donosowe szczepionki przeciw grypie,
domięśniowe szczepionki przeciwko grypie.

Szczepionki inaktywowane przeciw grypie podawane domięśniowo

Vaxigrip Tetra,
InfluvacTetra,
Efluelda (dla starszych osób ze zwiększoną zawartością antygenów).

Szczepionki atenuowane podawane donosowo

FluenzTetra (szczepionka „żywa”).

NFZ finansuje proces kwalifikacji do szczepienia i samo podanie szczepionki, natomiast cena szczepienia przeciwko grypie zależna jest od rodzaju preparatu i poziomu odpłatności. W aptekach są już dostępne wszystkie szczepionki przeciw grypie.

Jaki jest skład szczepionek przeciw grypie w sezonie 2023/2024?

Każdego roku na rynku są dostępne szczepionki przeciw grypie sezonowej o zaktualizowanym składzie, ponieważ wirus grypy charakteryzuje się wysoką zmiennością.

Jaki jest obecny skład szczepionki przeciwko grypie dostępnej w Polsce? Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecane są 4-walentne szczepionki przeciw grypie sezonowej, które zawierają antygeny szczepów spokrewnionych ze szczepami: Victoria, Darwin, Austria, Phuket. W sezonie grypowym 2023/2024 zalecane są hemaglutyniny pochodzące z wirusa grypy A/Victoria/4897/2022 (H1N1)pdm09; wirusa grypy A/Darwin/9/2021 (H3N2); wirusa grypy B/Austria/1359417/2021 (linia Victoria) oraz wirusa grypy B/Phuket/3073/2013 (linia Yamagata).

Skuteczność szczepienia przeciwko grypie

Wiele osób zastanawia się, jaką skuteczność posiadają szczepienia ochronne przeciwko grypie? Prowadzenie szczepień przeciw grypie jest kluczowym narzędziem w kontroli rozprzestrzeniania się wirusa grypy w Polsce. Każdego roku wirus ten ulega pewnym mutacjom, co sprawia, że konieczne jest ciągłe dostosowywanie szczepionek. Z badań opublikowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego wynika, że skuteczność szczepionek waha się od 40 do 70%.

Największą skuteczność preparaty wykazują w przypadku osób młodych i zdrowych. U osób w podeszłym wieku odporność swoista jest słabsza i może utrzymywać się krócej. Wśród czynników, które mają wpływ na skuteczność szczepienia wymienia się:

stan zdrowia i wiek pacjenta,
dopasowanie rodzaju szczepionki do rodzaju wirusa dominującego w danej populacji,
czas, jaki minął od szczepienia do kontaktu z zarażoną osobą.

Szczepienie grypa – dla kogo szczepienia przeciwko grypie na sezon 2023/2024?

Czy należy szczepić dzieci przeciwko grypie? Szczepionki przeciw grypie na sezon 2023/2024 zalecane są każdemu od 6. miesiąca życia. Kto powinien zaszczepić się przeciw grypie? W szczególności powinny to być: dzieci poniżej 5 lat (zwłaszcza poniżej 2 lat), dzieci urodzone przedwcześnie, dorośli w wieku 65+, kobiety w ciąży, pracownicy ochrony zdrowia oraz pacjenci z grupy ryzyka ciężkiego przebiegu grypy. Zaliczamy do nich osoby:

z chorobami układu oddechowego,
z chorobami układu krążenia,
z chorobami nerek,
z chorobami wątroby,
z chorobami hematologicznymi,
z zaburzeniami neurologicznymi,
z zaburzeniami metabolicznymi (cukrzycą),
w trakcie immunosupresji,
z niedoborami odporności,
z zaburzeniami genetycznymi,
leczone ogólnoustrojowymi glikokortykosteroidami przez ponad miesiąc,
z otyłością,
z nowotworami złośliwymi,
z chorobami autoimmunologiczymi,
z asplenią lub dysfunkcją śledziony.

Przeciwwskazania do szczepienia przeciwko grypie dla dzieci i seniorów

Przeciwwskazania do szczepionki na grypę obejmują:

ostre choroby gorączkowe,
zaostrzenie choroby przewlekłej, powodujące znacznie osłabienie organizmu,
silne reakcje poszczepienne, w tym wstrząs anafilaktyczny lub podwyższona temperatura ciała przekraczająca 38°C,
silne uczulenie na białko jaja kurzego ze względu na sposób pozyskiwania materiału wirusowego do szczepionek.

Badanie kwalifikacyjne przeprowadzone przez lekarza określa możliwość przyjęcia szczepionki lub dyskwalifikacji pacjenta. Warto jednak podkreślić, że dozwolone jest przyjęcie szczepionki na grypę w ciąży oraz w okresie karmienia piersią.

Szczepionki przeciwko grypie dla dzieci i dorosłych

Szczepienia na grypę dla dzieci poniżej 6. miesiąca życia

Nie należy podawać szczepionek na grypę w grupie niemowląt do 6. miesiąca życia, ponieważ nie określono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności szczepionek w tej grupie wiekowej.

Szczepienie dzieci od 7. miesiąca życia do ukończonych 2 lat

Rekomendowane jest podawanie szczepionki inaktywowanej w zastrzyku domięśniowym w przednio-boczną część uda. Dzieci, które nie były szczepione przeciwko grypie, powinny otrzymać dwie dawki szczepionki przeciw grypie domięśniowo w odstępie co najmniej 4 tygodni.

Szczepionki dla dzieci od 3. roku życia do ukończonego 9. roku życia

Dzieciom niebędącym w grupie ryzyka ani nie mającym kontaktu domowego z osobami z obniżoną odpornością, należy podać szczepionkę żywą atenuowaną donosowo lub inaktywowaną domięśniowo.

Dzieciom, które należą do grupy ryzyka klinicznego lub mają kontakt domowy z osobą z obniżoną odpornością, rekomendowane jest podawanie szczepionki domięśniowej, która zawiera inaktywowane wirusy grypy w postaci dwóch dawek szczepionki w pierwszym sezonie szczepień. W kolejnych sezonach grypowych dzieci te wymagają tylko jednej dawki szczepionki.

Szczepienie dzieci i młodzieży od 10. roku życia do ukończonego 18. roku życia

Rekomendowana jest żywa atenuowana szczepionka donosowa, jeśli nie ma przeciwwskazań do podania szczepionki żywej atenuowanej, a także inaktywowana szczepionka domięśniowa.

Należy podkreślić, że osoby niepełnoletnie na szczepienie ochronne przeciwko grypie muszą pojawić się w obecności osoby dorosłej. Może to być rodzić lub prawny opiekun.

Szczepienie osób dorosłych: Szczepienia na grypę w ciąży, szczepienia dla pracowników ochrony zdrowia

Szczepienie osoby dorosłej przeciwko grypie wymaga podanie pojedynczej dawki szczepionki osobom, które kwalifikują się do szczepienia. Dotyczy to szczególnie kobiet w ciąży i pracowników ochrony zdrowia. Może to być rodzić lub prawny opiekun, o czym wspominałam w artykule: Pediatra – kim jest i czym zajmuje się lekarz dziecięcy?

Cena szczepienia przeciwko grypie w sezonie 2023/2024

Szczepienie na grypę – cena może różnić się w zależności od rodzaju wybranej szczepionki. Komu należą się bezpłatne szczepienia przeciwko grypie? W ramach Narodowego Programu Szczepień Ochronnych w Polsce, grupy osób, które kwalifikują się do bezpłatnych szczepionek przeciw grypie to:

osoby w wieku 65 lat i starsze,
dzieci w wieku od 6 miesięcy do 18 lat,
kobiety w ciąży.

Szczepienia te są finansowane z budżetu państwa i dostępne są w punktach szczepień przeciwko grypie, takich jak placówki medyczne i apteki. Ile kosztuje szczepionka na grypę 2023?

W przypadku osób w wieku 18-64 lat poziom refundacji to 50%, a koszt szczepionki przeciwko grypie wynosi około 26 zł. W przypadku, gdy płatność za szczepienie przeciw grypie wynosi 100% , jej koszt to około 52 zł. A jak wygląda odpłatność w przypadku szczepionki donosowej? Szczepionka Fluenz Tetra ze 100% odpłatnością kosztuje 94,23 zł.

W sezonie 2023/2024 obowiązują nowe zmiany w zakresie refundacji szczepionek przeciw grypie. Bezpłatne i refundowane szczepionki przeciwko grypie dla dorosłych i dzieci są dostępne tylko na receptę wystawioną przez lekarza. W przypadku szczepionki pełnopłatnej (bez refundacji) receptę wypisać może farmaceuta.

Bezpłatne szczepienia przeciwko grypie

Szczepionka Influvac Tetra

Bezpłatna szczepionka przeciw grypie dla dzieci od 6. miesiąca do ukończenia 18. roku życia. Dodatkowo darmowe szczepienia na grypę dla seniorów powyżej 65 lat. Refundowane w 100% są również szczepienia przeciwko grypie dla kobiet w ciąży.

Szczepionka Vaxigrip Tetra

Bezpłatne szczepienie przeciw grypie dla dzieci i seniorów (w takim samym zakresie wiekowym jak Influvac Tetra) oraz kobiet w ciąży.

Szczepionka Fluenz Tetra (szczepionka donosowa – grypa)

Szczepienia dzieci przeciwko grypie w przypadku tego preparatu są darmowe od ukończenia 24. miesiąca życia do osiągnięcia pełnoletności.

Jak działa szczepienie przeciw grypie?

Szczepienia na grypę odgrywają kluczową rolę w ochronie zdrowia publicznego w Polsce. Naturalne jest zatem pytanie – jak działa szczepionka na grypę? Pomaga ona kontrolować rozprzestrzenianie się wirusa grypy, który może prowadzić do poważnych zachorowań i hospitalizacji.

Coroczne szczepienie nie tylko wzmacnia odporność na grypę, ale również redukuje ryzyko wystąpienia grypy. Przede wszystkim zabezpiecza jednak przed ciężkimi powikłaniami grypy. Przyjęcie szczepionki powinni rozważyć wszyscy, którzy cierpią na chorobę przewlekłą. Program szczepień jest ważnym krokiem w kierunku budowania odporności zbiorowej i zapobiegania niebezpiecznym dla zdrowia, a nawet życia pacjenta powikłaniom pogrypowym.

Od 1 września 2023 r. szczepionki przeciw wirusowi grypy są bezpłatne dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18 lat, kobiet w ciąży i seniorów po 65. roku życia. Pozostałym pacjentom przysługuje 50% refundacji. Zaszczepione dzieci przeciwko grypie lżej przechodzą chorobą oraz w mniejszym odsetku wymagają hospitalizacji z powodu powikłań grypowych. Zakażenie wirusem grypy może mieć dramatyczny przebieg i konsekwencje, dlatego edukacja i profilaktyka jest kluczem, aby przebieg choroby grypy był łagodny i nie wymagał hospitalizacji.

Sezon szczepień przeciw grypie - kiedy szczepionki na grypę?

Wielu z was zadaje sobie pewnie pytanie – kiedy powinno się szczepić na grypę? Eksperci podkreślają, że szczepienia przeciwko grypie na sezon 2023/2024 można realizować w czasie trwania całego sezonu epidemicznego, tj. od października do maja. Natomiast optymalny czas, który wybieramy na szczepienie, powinien wyprzedzać szczyt zachorowań. Dotyczy to szczególnie osób z grup podwyższonego ryzyka zachorowania na grypę, czyli po zarejestrowaniu i udostępnieniu szczepionki przeciw grypie na sezon 2023/2024.

Należy także brać pod uwagę, że zaszczepieni przeciw grypie potrzebują na wykształcenie odporności po szczepieniu około 2-3 tygodni. Centrum medycze Ursus realizuje szczepienia w dogodnych terminach zadzwoń do nas i umów się na wizytę, Możliwe jest też szczepienie na grypę w aptece.

Szczepionki przeciw grypie na sezon 2023/2024 – podsumowanie

Szczepienia na grypę pozostają podstawowym narzędziem w zapobieganiu epidemii grypy i ochronie zdrowia publicznego w Polsce. Do uzyskania bezpłatnej szczepionki lub szczepionki z refundacją 50% wymagana jest recepta na szczepionkę od lekarza. Receptę na szczepionkę bez refundacji (pełnopłatną) może wystawić również farmaceuta. Sezon szczepień przeciw grypie już się rozpoczął, dlatego nie należy zwlekać z udaniem się do lekarza i punktu szczepień przeciw grypie. Przed podaniem szczepionki przeprowadzane jest badanie kwalifikacyjne do szczepienia (np. przez lekarza lub pielęgniarkę) i wówczas wystawiana jest recepta. Bez kwalifikacji nie wykonuje się szczepienia.

Szczegółowe informacje dotyczące szczepień przeciwko grypie wraz z wykazem punktów szczepień znajdą Państwo na stronie Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia. Statystyka grypy 2023 w Polsce (1. połowa roku) jest już dostępna na stronie Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH.

MILMEDICA Centrum Medyczne

polecane artykuły

AKTUALNOŚCI

Ile moczu potrzeba na badanie?

MILMEDICA Centrum Medyczne Ogólne badanie moczu to jedno z badań profilaktycznych, które każdy z nas powinien wykonywać regularnie. Lekarz skierował Cię na badanie moczu i

Kontynuuj czytanie

lek. Milena Osińska 2024-08-29

DIETETYKA

Cukrzyca typu 1 bez insuliny

MILMEDICA Centrum Medyczne Początek zachorowań na cukrzycę typu 1 u dzieci przypada zwykle między 10 a 14 rokiem życia. To najczęściej spotykana metaboliczna choroba u

Kontynuuj czytanie