MILMEDICA Centrum Medyczne
Dyschezja niemowlęca – jak ją rozpoznać i pomóc dziecku?
Dyschezja niemowlęca inaczej zwana dyschezją jelitową to zespół objawów czynnościowego zaburzenia układu pokarmowego w okresie niemowlęcym. Dyschezję rozpoznaje się u dzieci do 9. miesiąca życia, z uwagi na niedojrzały jeszcze przewód pokarmowy. Czy znana jest przyczyna dyschezji? Patogeneza nie została jeszcze w pełni poznana, ale uważa się, że jest to związane z zaburzeniami koordynacji mięśni brzucha. Podczas procesu wypróżniania dochodzi do zwiększenia ciśnienia w jamie brzusznej z brakiem jednoczesnego rozluźnienia mięśni dna miednicy. Na skutek tego niemowlę zaczyna się prężyć i odczuwa dyskomfort przed wypróżnieniem. Jednocześnie należy podkreślić, że wszystkie objawy ustępują po oddaniu stolca przez dziecko. Stan ten nie stanowi zagrożenia dla zdrowia i życia dziecka, a jedynie wynika z niedojrzałości funkcjonalnej układu pokarmowego niemowlęcia.
Czytaj również: Pediatra – kim jest i czym zajmuje się lekarz dziecięcy?
Czym jest dyschezja jelitowa u niemowląt? Jak ją rozpoznać?
Jak już wspomniałam dyschezja niemowląt jest zespołem objawów wynikającym z problemów z wypróżnianiem, klasyfikowana do grupy zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego, według Kryteriów Rzymskich IV. Rozpoznawana jest przez pediatrów na podstawie objawów prezentowanych przez dziecko do ukończenia 9. miesiąca życia.
Jakie są przyczyny dyschezji niemowląt?
Nie poznano do końca przyczyn występowania dyschezji niemowlęcej. Najbardziej prawdopodobna jest teoria zakładająca nieprawidłową koordynację mięśni brzucha, czyli nagłe zwiększenie ciśnienia w jamie brzusznej i brak jednoczesnego rozluźnienia mięśni przepony miednicy. Brak tej koordynacji powoduje trudności w oddawaniu stolca u niemowląt i objawy, które opiszę poniżej. Jest więc rozpoznaniem przejściowym wynikającym z niedojrzałego systemu pokarmowego, z które z czasem rozwoju dziecka ustępuje.
Dyschezja niemowlęca objawy
Jakie są objawy dyschezji niemowlęcej? Aby prawidłowo rozpoznać dyschezję muszą zostać spełnione Kryteria Rzymskie IV, a w nich zawarte objawy takie jak:
- Płacz dziecka trwający 10-15 min (rzadko przeciągającego się do 30 minut), po którym następuje oddanie miękkiego papkowatego stolca.
- Brak jakichkolwiek innych zaburzeń zdrowotnych.
Reasumując dyschezję niemowlęcą rozpoznajemy po nagłym, napadowym krzyku, płaczu i prężeniu ciała dziecka występującym przed oddaniem stolca i jednoczesnym ustąpieniem objawów po wypróżnieniu.
Takie niemowlę prawidłowo się rozwija, nie prezentuje innych objawów mogących sugerować poważniejsze choroby.
Z dyschezją nie wiąże się również brak wypróżnienia. W przypadku gdy po intensywnym płaczu nie obserwuje się stolca, to może oznaczać inne schorzenia w tym np. kolkę niemowlęcą, o czym przeczytacie Państwo w dalszej części artykułu.
Kiedy mija dyschezja niemowlęca?
Dyschezję można rozpoznać już w pierwszych miesiącach życia dziecka, mija najczęściej około 6. miesiąca życia, a maksymalnie trwa do 9. miesiąca życia. Jeżeli dokuczliwe objawy utrzymują się dłużej, należy wówczas pogłębić diagnostykę i wykluczyć występowanie innych stanów np. zaparć czynnościowych.
Rozpoznanie dyschezji u niemowlaka
Dyschezja jelitowa jest zwykle rozpoznawana podczas wizyty u pediatry. Na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego dziecka można postawić już diagnozę dyschezji niemowlęcej. Inne dodatkowe badania nie są potrzebne. Ponadto należy zaznaczyć, że badanie USG jamy brzusznej nic nie wnosi do rozpoznania. W dyschezji noworodkowej nie stosuje się żadnych preparatów farmaceutycznych. Objawy ustępują samoistnie wraz z rozwojem dziecka.

Dyschezja a kolka. Jak odróżnić dyschezję od kolki niemowlęcej?
Jednym z najczęściej wyszukiwanych haseł w internecie dotyczących dyschezji jest „dyschezja niemowlęca forum – czy możliwe jest odróżnienie dyschezji od kolki niemowlęcej i jak to zrobić?” Dyschezja niemowlęca często przez Rodziców jest mylona z kolką niemowlęcą. Co prawda objawy są podobne, jednak warto zwrócić uwagę na cechy różnicujące te dwie jednostki. Co je zatem odróżnia?
- czas trwania objawów – atak dyschezji niemowlęcej trwa najczęściej od 10 do 30 minut, podczas gdy ustąpienie objawów kolki niemowlęcej następuje nawet po kilku godzinach;
- zachowanie dziecka – kolce towarzyszy znaczny niepokój dziecka, nieutulony płacz oraz podkurczanie nóżek, natomiast w przebiegu dyschezji zwykle obserwuje się jedynie płacz dziecka;
- ustępowanie objawów – w przypadku dyschezji niemowlęcej płacz dziecka mija od razu po wypróżnieniu, podczas gdy objawy kolki jelitowej nie ustępują pod wpływem żadnych interwencji.
Czym jest właściwie kolka niemowlęca? Kolka jelitowa to zaburzenie funkcjonowania układu pokarmowego. Jednak w tym przypadku wymienia się również inne przyczyny kolki niemowlęcej, takie jak np. nietolerancja krowiego mleka czy laktozy, niewłaściwy sposób karmienia (przystawianie do piersi w błędny sposób albo źle dobrany smoczek i/lub butelka) oraz niedojrzałość układu nerwowego niemowlęcia. Jeżeli występują kłopoty z rozróżnieniem tych dwóch anomalii, najlepiej udać się do lekarza, który rozwieje wszelkie wątpliwości.
Dyschezja niemowlęca jak pomóc dziecku z dyschezją?
Wielu Rodziców zadaje sobie pytanie jak mogę pomóc maluchowi przy dyschezji? W większości przypadków dyschezja nie wymaga leczenia, a jedynie czasu i cierpliwości rodziców. Jeśli natomiast objawy dziecka są mocno zaznaczone i chcemy mu ulżyć można zastosować:
- delikatny masaż brzuszka,
- ciepłe okłady,
- przytulanie dziecka,
- kołysanie w ramionach,
- uspakajanie dźwiękiem/szumieniem.
W postępowaniu najważniejsze jest zachowanie spokoju, zrozumienie, czułość okazana względem dziecka. Wszystkie prezentowane objawy są czasowe, i należy mieć świadomość, że miną.
Jeśli natomiast dziecko prawidłowo się rozwija i poza epizodami dyschezji nie prezentuje innych objawów, to nie należy stosować diety eliminacyjnej. Dziecko powinno być karmione mlekiem mamy oraz wprowadzanymi stopniowo pokarmami stałymi.
Dyschezja niemowlęca leczenie
Czy jest konieczne stosowanie leków w dyschezji niemowlęcej? Leczenie dyschezji niemowlęcej ogranicza się do pokierowania rodzicami, jak postępować w przypadku wystąpienia objawów u dziecka. Niemowlę uczy się stopniowo koordynować pracę mięśni brzucha i miednicy i dyschezja niemowlęca ustępuje samoistnie do 9. miesiąca życia niemowlaka.
Nie zaleca się stosowania lewatyw i czopków doodbytniczych, oraz innych leków dostępnych w aptece bez recepty. Jak już wspomniałam, nie istnieją w tym przypadku leki, które spowodują ustąpienie objawów dziecka.
Dyschezja u niemowlaka - kiedy zgłosić się do pediatry?
Jakie objawy powinny niepokoić Rodziców? Kiedy należy zgłosić się do lekarza? Do lekarza należy zgłosić się, gdy epizody dyschezji jelitowej są coraz częstsze i dłuższe, a także pojawiają się inne objawy takie jak:
- brak przyrostu masy ciała,
- problemy z jedzeniem u dziecka,
- zaparcia niemowlęce,
- spadek masy ciała dziecka,
- inne problemy rozwojowe.
Takie symptomy mogą świadczyć o tym, że dziecko nie cierpi na dyschezję, tylko na inną, poważniejszą chorobę układu pokarmowego, która wymaga szczegółowej diagnostyki. Centrum medyczne Ursus specjalizuje się w pediatrii oraz zapewnia pełną kontrole prawidłowości rozwoju dziecka. To właśnie specjalizacja pediatria Ursus zajmuję się pomocą w leczeniu takich schorzeń jak dyschezja niemowlęca, dyschezja u noworodka czy innych zaburzeń rozwoju Twojego malucha.
MILMEDICA Centrum Medyczne
polecane artykuły

Jak wygląda wizyta u neurologa dziecięcego?
MILMEDICA Centrum Medyczne Wizyta u specjalisty może być stresującym wydarzeniem dla najmłodszych. Co zrobić, aby pomóc przygotować się dziecku na wizytę? Jak wyglądają badania neurologiczne

Kiedy należy udać się do neurologa dziecięcego?
MILMEDICA Centrum Medyczne Zdrowie dzieci to priorytet wszystkich rodziców, jak i lekarzy zatrudnionych w naszej Przychodni. Jakie objawy neurologiczne u dzieci powinny skłonić nas do

Rola badań prenatalnych – dlaczego są tak ważne?
MILMEDICA Centrum Medyczne Coraz częściej przyszli rodzice decydują się na wykonanie badań prenatalnych. Diagnostyka prenatalna Dostarczamy wiedzę na temat rozwoju dziecka w łonie matki. Obecnie

Czym się różni otolaryngolog od laryngologa?
MILMEDICA Centrum Medyczne Wiele osób zastanawia się, czym różnią się otolaryngolog i laryngolog. Otolaryngolog to specjalista, który zajmuje się diagnozą i leczeniem schorzeń jamy ustnej,

Jak przygotować się na wizytę u laryngologa?
MILMEDICA Centrum Medyczne Wiele osób, które po raz pierwszy wybierają się na wizytę u laryngologa, stresuje się i nie wie, jak dobrze przygotować się do

Badanie HPV u mężczyzn – jak wygląda?
MILMEDICA Centrum Medyczne Wirus Brodawczaka Ludzkiego (wirus HPV) jest główną przyczyną występowania raka szyjki macicy u kobiet. Należy jednak wiedzieć, że wirus HPV występuje również
Bibliografia
Iwańczak Barbara, Iwańczak Franciszek, Odrębności kliniczne zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego u dzieci. Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego, Cornetis sp. z o.o., 2007, Wrocław, s. 190–191, ISBN 83-919540-8-0.
“Pediatria tom 1-2” W. Kawalec, R. Grenda, M. Kulus, wydawnictwo PZWL, Warszawa 2018, wydanie 2.
Socha P., Lebensztejn D., Kamińska D., Gastroenterologia dziecięca – podręcznik do specjalizacji, Medi Press, 2016, Warszawa.
https://www.mp.pl/pediatria/artykuly-wytyczne/wytyczne/152965,czynnosciowe-zaburzenia-przewodu-pokarmowego-u-niemowlat-i-malych-dzieci,1 (dostęp on-line: październik 2023).
Hyman P.E., Milla P.J., Benninga M.A. i wsp., Childhood functional gastrointestinal disorders: neonate/toddler, Gastroenterology, 2006; 130: 1519-1526.
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/96387,dyschezja-niemowleca (dostęp on-line: październik 2023).
Bardisa-Ezcurra L., Ullman R., Gordon J.: Guideline Development Group: Diagnosis and management of idiopathic childhood constipation: summary of NICE guidance. BMJ 2010;340:c2585.
https://gastroenterologia-praktyczna.pl/a3532/Niedojrzalosc-przewodu-pokarmowego-u-dzieci.html/ (dostęp on-line: październik 2023).
Tabbers M.M., Di Lorenzo C., Berger M.Y., Faure C., Langendam M.W., Nurko S., Staiano A., Vandenplas Y., Benninga M.A.: Evaluation and Treatment of Functional Constipation in Infants and Children: Evidence-Based Recommendations from ESPGHAN and NASPGHAN. DOI: 10.1097/MPG.0000000000000266.