MILMEDICA Centrum Medyczne
Niedoczynność tarczycy – objawy, przyczyny, badania
Niedoczynność tarczycy (hipotyreoza) to jedno z najczęściej występujących zaburzeń endokrynologicznych, które dotyka miliony ludzi na całym świecie. Choroba ta polega na niedostatecznej produkcji hormonów tarczycy, co prowadzi do spowolnienia procesów metabolicznych w organizmie. W efekcie, osoby cierpiące na niedoczynność tarczycy doświadczają szeregu różnorodnych objawów, które mogą znacząco wpływać na ich codzienne funkcjonowanie.
Poznaj objawy, przyczyny i metody leczenia niedoczynności tarczycy. Dowiedz się, jakie badania wykonać i jak dieta wpływa na zdrowie tarczycy.
Niedoczynność tarczycy – objawy
Jakie są objawy niedoczynności tarczycy? Do głównych jej objawów zalicza się:
- przewlekłe uczucie zmęczenia i senność
- nadmierną wrażliwość na zimno
- suchość skóry
- łamliwość paznokci
- wypadanie i suchość włosów
- problemy z koncentracją
- przyrost masy ciała
- obniżenie nastroju, a nawet depresja
- ogólne spowolnienie tempa przemiany materii.
W przypadku zaobserwowania u siebie niepokojących objawów nadczynności tarczycy lub niedoczynności tarczycy zaleca się konsultację z lekarzem pierwszego kontaktu. Należy pamiętać, że nasilenie symptomów może być zróżnicowane i zależy od wielu czynników, takich jak stadium zaawansowania choroby czy stopień zaburzeń hormonalnych. Osoby z rozpoznaną niedoczynnością tarczycy powinny pozostawać pod stałą opieką endokrynologa.
Jakie są skutki nieleczonej niedoczynności tarczycy?
Nieleczona hipotyreoza prowadzi do pogorszenia stanu zdrowia pacjenta oraz jakości życia. Do negatywnych skutków zalicza się:
- zwiększenie masy ciała i otyłość
- depresja i zaburzenia psychiczne
- choroby sercowo-naczyniowe: wzrost poziomu cholesterolu, ryzyko miażdżycy, choroba wieńcowa, zawał serca, udar mózgu
- problemy z płodnością
- wypadanie włosów i zmiany skórne
- encefalopatia Hashimoto — charakteryzuje się różnorodnymi objawami neurologicznymi, np.: napadami padaczkowymi, problemami z koordynacją, zaburzeniami świadomości czy trudnościami z mówieniem
- śpiączka hipometaboliczna — to stan zagrożenia życia, który wyróżnia się znacznym obniżeniem temperatury ciała, spowolnieniem pracy serca, obniżeniem ciśnienia krwi oraz poważnymi problemami z oddychaniem. Niezbędna jest natychmiastowa hospitalizacja.
Od czego zaczyna się niedoczynność tarczycy?
Niedoczynność tarczycy w Polsce najczęściej występuje na skutek przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia tarczycy. Schorzenie to jest najczęściej występującą patologią gruczołu tarczycowego. Niedoczynność tarczycy podzielić można na nabytą i wrodzoną.
Wrodzona niedoczynność tarczycy jest spowodowana między innymi przez genetyczne uwarunkowania. Przyczyną niedoczynności nabytej jest na przykład choroba Hashimoto, urazy i zapalenia tarczycy, czy niedobór lub nadmiar jodu w środowisku.
Inne przyczyny niedoczynności tarczycy mogą wystąpić w wyniku interwencji medycznej, na przykład po usunięciu części lub całości tarczycy, przedawkowaniu leków przeciwtarczycowych lub stosowaniu leków blokujących syntezę, uwalnianie i transport hormonów T3 i T4. Niedoczynność tarczycy może również być spowodowana chorobami przysadki mózgowej i podwzgórza, takimi jak guzy, zapalenie, urazy lub martwica na skutek niedokrwienia, w tym poporodowa martwica przysadki.
Leczenie niedoczynności tarczycy – jakie są metody?
Jak wygląda leczenie niedoczynności tarczycy? Polega ono na uregulowaniu prawidłowego stężenia hormonu TSH. Leczenie niedoczynności tarczycy za pomocą farmakoterapii opiera się na podawaniu pacjentom lewotyroksyny, czyli sztucznego hormonu tarczycy. Terapię hormonalną ustala specjalista, a pacjent musi przestrzegać zapisanej dawki leku i stosować się do zaleceń lekarza.
Przepisany lek należy przyjmować regularnie, pamiętając, aby robić to na czczo, od 30 do 60 minut przed posiłkiem.
W ciągu trwania terapii hormonalnej lekarz zleca wykonywanie kontrolnych badań.
Jakie badania wykonać przy podejrzeniu niedoczynności tarczycy?
Jak wygląda rozpoznanie niedoczynności tarczycy? Aby postawić prawidłową diagnozę, w pierwszej kolejności należy określić poziom hormonu TSH. Konieczne jest również określenie stężenia hormonów fT4 i fT3.
W przypadku osób dorosłych prawidłowy poziom TSH mieści się w zakresie od 0,4 do 4,0 mIU/l, natomiast u kobiet w ciąży górna granica nie powinna przekraczać 2,5 mIU/l. U osób po 60. roku życia, dopuszczalne jest nieco wyższe stężenie TSH, które może sięgać nawet 6 mIU/l. W przebiegu niedoczynności tarczycy poziom wolnych hormonów tarczycy, czyli fT3 i fT4, jest obniżony.
Dodatkowo, aby rozpoznanie niedoczynności tarczycy było kompleksowe, lekarz może zlecić dodatkowe badania:
- USG tarczycy
- przeciwciała anty-TPO
- przeciwciała anty-Tg
- przeciwciała anty-TSHR
- poziom TRH
- badanie jodochwytności tarczycy
- biopsja cienkoigłowa i badanie histopatologiczne.
Niedoczynność tarczycy w ciąży
Przyczyną występowania niedoczynności tarczycy u kobiet w ciąży jest autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. To zaburzenie jest poważnym zagrożeniem zarówno dla matki, jak i dla rozwijającego się dziecka. Brak odpowiedniego leczenia może prowadzić do szeregu komplikacji, takich jak poronienie, przedwczesny poród, niska masa urodzeniowa noworodka oraz problemy z rozwojem intelektualnym dziecka. Hormony tarczycy matki odgrywają istotną rolę w rozwoju mózgu płodu, dlatego ich niedobór może skutkować opóźnieniem umysłowym u dziecka.
Problemy z tarczycą u kobiet w ciąży wymagają leczenia za pomocą terapii hormonalnej. Kobiety te potrzebują zazwyczaj wyższych dawek hormonów niż panie niespodziewające się dziecka. W okresie ciąży wymagane jest regularne monitorowanie poziomu hormonu TSH co 4 tygodnie.
Czy można całkowicie wyleczyć niedoczynność tarczycy?
Czy można wyleczyć niedoczynność tarczycy? W większości przypadków niedoczynność tarczycy wymaga ciągłego leczenia, ponieważ nie da się jej całkowicie wyleczyć, zwłaszcza gdy jest to pierwotna niedoczynność spowodowana chorobą Hashimoto. W takich sytuacjach pacjenci muszą przyjmować hormony tarczycy przez całe życie.
Istnieją jednak pewne wyjątki, gdy niedoczynność tarczycy może mieć charakter przejściowy. Takie przypadki obejmują podostre zapalenie tarczycy, poporodowe zapalenie tarczycy oraz niedoczynność wywołaną przez niektóre leki.
Jaką dietę stosować przy niedoczynności tarczycy?
Choć sama dieta nie leczy hipotyreozy, to odpowiednie odżywianie może wspierać funkcjonowanie organizmu. Zaleca się spożywanie 4-5 posiłków co 3-4 godziny, a także picie co najmniej 2 litrów wody lub słabych naparów herbaty. Ważne jest, aby dostarczać organizmowi odpowiednią ilość jodu oraz zapewnić odpowiednią ilość składników mineralnych – cynku, żelaza, potasu i selenu.
Niedoczynność tarczycy — co jeść?
Dieta powinna być bogata w owoce morza, ryby morskie, chude mięso, jaja, warzywa i owoce o niskim indeksie glikemicznym oraz pełnoziarniste produkty zbożowe.
Czego nie jeść przy niedoczynności tarczycy?
Chory powinien unikać kofeiny, napojów gazowanych i alkoholu, a także ograniczyć spożywanie cukru, słodyczy, produktów wysokoprzetworzonych, nasyconych kwasów tłuszczowych, orzeszków ziemnych, warzyw kapustnych, gorczycy, soi i produktów sojowych.
Jaka aktywność fizyczna przy niedoczynności tarczycy?
W leczeniu niedoczynności tarczycy polecana jest regularna aktywność fizyczna, ponieważ pozytywnie wpływa na organizm, przyspieszając metabolizm i wspomagając działanie hormonów tarczycy w komórkach.
Zaleca się ćwiczenia co najmniej trzy razy w tygodniu, przez 30-60 minut. Najkorzystniejsze są sporty aerobowe wykonywane rano, takie jak bieganie, pływanie, jazda na rowerze czy marsz. Należy unikać ćwiczeń, które wymagają krótkotrwałego, ale intensywnego wysiłku.
Gdzie wykonać badania?
Nadczynność tarczycy to schorzenie, które może znacznie pogorszyć jakość życia, dlatego wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie są tak niezbędne. Jeśli zauważasz u siebie niepokojące objawy, skonsultuj się z lekarzem pierwszego kontaktu lub endokrynologiem. Przychodnia Ursus jest dostępna przez cały tydzień i zaprasza do kontaktu w celu umówienia badań.
MILMEDICA Centrum Medyczne
polecane artykuły
Gdzie w Warszawie wykonać EEG dla dziecka?
MILMEDICA Centrum Medyczne Marzysz o spokojnym śnie swojego dziecka i wiesz, że jego zdrowie jest najważniejsze. Dlatego zastanawiasz się, gdzie w Warszawie wykonać EEG dla
Neurolog dziecięcy: NFZ czy prywatnie – co wybrać w Warszawie?
MILMEDICA Centrum Medyczne Zmagasz się z wyborem odpowiedniego specjalisty dla swojego dziecka w Warszawie? Pytanie o to, czy wybrać neurologa dziecięcego NFZ, czy prywatnie spędza
Ile kosztuje wizyta u neurologa dziecięcego w Warszawie?
MILMEDICA Centrum Medyczne Potrzebujesz wsparcia dla swojego dziecka i zastanawiasz się, ile kosztuje wizyta u neurologa dziecięcego w Warszawie? To zrozumiałe pytanie, które zadaje sobie
Dobry neurolog dziecięcy w Warszawie – na co zwrócić uwagę?
MILMEDICA Centrum Medyczne Wybór odpowiedniego specjalisty dla Twojego dziecka to jedna z najważniejszych decyzji, przed którymi stajesz jako rodzic. Gdy pojawiają się niepokojące sygnały mogące
Czy Twoje dziecko potrzebuje konsultacji neurologicznej, czy psychologicznej?
MILMEDICA Centrum Medyczne Zauważasz u swojego dziecka niepokojące sygnały i zastanawiasz się, do którego specjalisty się udać? Wybór między konsultacją neurologiczną dzieci a konsultacją psychologiczną
Jak wspierać rozwój dziecka z zaburzeniami neurologicznymi?
MILMEDICA Centrum Medyczne Drogi Rodzicu, diagnoza zaburzeń neurologicznych u dziecka to moment pełen pytań i niepewności. Pamiętaj jednak, że nie jesteś sam. Specjalizujemy się w
Bibliografia
Niedoczynność tarczycy jako skutek przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia gruczołu tarczowego (dostęp on-line: kwiecień 2024).
https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/200804_Farmacja_004.pdf (dostęp on-line: kwiecień 2024).
https://www.pbkm.pl/pregnancy-zone-2/choroby-w-ciazy/niedoczynnosc-tarczycy-w-ciazy (dostęp on-line: kwiecień 2024).
https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/niedoczynnosc-tarczycy-zalecenia-i-jadlospis/ (dostęp on-line: kwiecień 2024).