MILMEDICA Centrum Medyczne
Świnka u dzieci – choroba, objawy, postępowanie
Świnka jest zakaźną chorobą wieku dziecięcego powodowaną przez wirusy. Bywa inaczej nazywana nagminnym zapaleniem przyusznic. Zachorowanie powodują wirusy z rodziny Paramyxoviridae. Występowanie świnki można zaobserwować u dzieci i dorosłych. Warto jednak zauważyć, ze dotyka ona głównie dzieci w wieku szkolnym, a przypadki zachorowania wśród osób dorosłych są rzadkie. Jak objawia się świnka? Co boli przy śwince? Czy świnka jest groźną chorobą zakaźną u dzieci? Co robić gdy dziecko ma świnkę? Na te i inne pytania, zadawane przez rodziców w Centrum Medyczne Ursus, odpowiem Państwu w poniższym artykule.
Świnka – choroba wieku dziecięcego. Jakie są przyczyny świnki?
Świnka u dzieci - Rozpoznanie świnki
Jak już wspomniałam powyżej, świnka jest chorobą wywołaną wirusami z rodziny Paramyxoviridae. Wirus ten atakuje gruczoły – głównie ślinianki oraz inne narządy gruczołowe jak:
- trzustka,
- jądra czy jajniki,
- ośrodkowy układ nerwowy.
Z tego powodu zarażenie wirusem świnki wiąże się z ryzykiem groźnych powikłań.
Jak można zarazić się świnką? Do zakażenia wirusem świnki dochodzi najczęściej drogą kropelkową lub poprzez bezpośredni kontakt z chorym i jego śliną, a przechorowanie nie zapewnia odporności przed kolejnym zachorowaniem, choć w praktyce zdarza się to bardzo rzadko. Rozpoznanie świnki stawiane jest na podstawie objawów klinicznych, badania przedmiotowego przeprowadzonego przez lekarza czy testów laboratoryjnych.
Zakażenie paramyksowirusem – objawy świnki oraz przebieg choroby zakaźnej u dzieci
Jakie są objawy świnki? Po czym poznać że dziecko ma świnkę? Jak zaczyna się świnka? W praktyce rozpoznanie świnki nie jest takie oczywiste z uwagi na pierwsze objawy, które są mało swoiste. Pierwsze symptomy pojawiają się 14-24 dni (najczęściej 16-18 dni) po kontakcie z osobą chorą. Zwykle osoby zarażone prezentują początkowo niecharakterystyczne objawy, w tym grypopodobne takie jak: wysoka gorączka, uczucie rozbicia, brak apetytu czy ból głowy.
A jak wygląda przebieg choroby u dzieci? Do 7 dni pojawia się bolesny obrzęk ślinianek przyusznych, początkowo jednostronny, a po 3 dniach obustronny. W badaniu przedmiotowym przeprowadzanym przez pediatrę czy lekarza rodzinnego widoczne jest zaczerwienienie i obrzęk ujść przewodów ślinowych w jamie ustnej. Pacjent zgłasza ból podczas otwierania ust czy gryzienia, a także ból uszu. Ponadto w przebiegu świnki dochodzi do zmniejszenia wydzieliny śliny, co wiąże się z suchością jamy ustnej.
Jak już wspomniałam powyżej rozpoznanie świnki nie jest oczywiste, także z uwagi, że u 30% chorych przebieg świnki jest bezobjawowy.
Zarażenie świnką – jak diagnozuje się świnkę?
Jak stawiana jest diagnoza świnki? Diagnostyka zachorowania na świnkę opiera się na przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego z osobą chorą w kierunku prezentowanych objawów czy stwierdzonego kontaktu z osobą chorą na świnkę. W badaniu przedmiotowym można stwierdzić ból i obrzęk ślinianek przyusznych, objawy ogólne jak:
- gorączka,
- ogólne rozbicie,
- brak apetytu.
Jednakże nie zawsze te objawy u chorych są obecne.
Ponadto, aby potwierdzić zapalenie ślinianek przyusznych, szczególnie u osób bezobjawowych, można przeprowadzić badania laboratoryjne przeciwciał w klasie IgM i IgG lub izolacje wirusa metodą PCR z moczu lub krwi.
Zakażenie wirusem świnki – ile trwa świnka u dzieci?
Świnka u dziecka trwa zwykle 7 dni. Jeśli objawy trwają dłużej należy skonsultować się z lekarzem. Natomiast okres izolacji pacjenta powinien być dłuższy – ok. 9 dni od momentu obrzęku ślinianek. W moczu wirus świnki obecny jest do 14 dni.
Leczenie świnki – jak wygląda leczenie świnki u dzieci?
Jak wygląda leczenie zapalenia ślinianek przyusznych? Nagminne zapalenie przyusznic jest chorobą wirusową, w leczeniu której nie ma leków działających przyczynowo. Leczenie świnki polega na podawaniu leków łagodzących objawy. Należy prowadzić oszczędny tryb życia i zapewnić odpowiednie nawodnienie organizmu.
W przypadku objawów suchości w jamie ustnej należy przyjmować preparaty nawilżające gardło. U osób gorączkujących lub zgłaszających dolegliwości bólowe należy podawać leki działające przeciwgorączkowo i przeciwbólowo.
Jakie są możliwe powikłania świnki?
Czy powikłania po śwince są niebezpieczne? Świnka jak każda dziecięca choroba zakaźna może wiązać się z poważnymi powikłaniami. Zaliczamy do nich:
- zapalenie jąder – świnka u nastolatków może doprowadzić do rozwoju zapalenia jąder. Przeważnie obrzęk i ból jednego z jąder pojawia się około 7-10 dni po powiększeniu się ślinianek. W przypadku stanu zapalnego jąder pacjenci prezentują: ból brzucha w prawym dole biodrowym, gorączkę, nudności czy wymioty. Zapalenie jąder może mylnie przypominać zapalenie wyrostka robaczkowego.
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – w przypadku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci pojawiają się bóle głowy, wysoka gorączka, światłowstręt czy sztywność karku.
- upośledzenie słuchu – zachorowanie na świnkę może prowadzić do problemów ze słuchem, a nawet głuchoty.
- zapalenie trzustki – objawia się ostrym bólem brzucha w nadbrzuszu, biegunką, wymiotami. Często zapalenie trzustki ustępuje samoistnie w ciągu 7 dni. W leczeniu stosowane są leki przeciwbólowe.
Choroba świnka u dzieci - kiedy zgłosić się do lekarza?
Do lekarza należy zgłosić się w przypadku niepokojących objawów utrzymujących się powyżej 7 dni, a także w przypadku złego stanu ogólnego dziecka chorego na świnkę. Niezwłocznej konsultacji pediatry wymagają objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego jak:
- bóle głowy,
- wymioty,
- światłowstręt,
- apatia,
- nadmierna senność,
- drgawki.
W przypadku zgłaszanych przez dziecko bólów brzucha w prawym dole biodrowym także należy skonsultować się z lekarzem, gdyż może to być objawem zapalenia jąder.
Pediatra Ursus jest dostępny przez 7 dni w tygodniu, by pomóc Tobie i Twojemu dziecku.
Nagminne zapalenie przyusznic – profilaktyka świnki
Szczepienie przeciw śwince
Czy szczepionka na świnkę jest skuteczna i należy nią zaszczepić dziecko? Najskuteczniejszą formą profilaktyki przed zachorowaniem na świnkę jest szczepienie ochronne. W przypadku świnki mamy do dyspozycji trójskładnikową szczepionkę:
- odra,
- świnka,
- różyczka.
Zgodnie z kalendarzem szczepień jest ona podawana dzieciom między 13. a 15. miesiącem życia, a dawka przypominająca w 6. roku życia.
W momencie wprowadzenia obowiązkowych szczepień MMR skutecznie zredukowano ilość zachorowań na świnkę w populacji. W przypadku nieszczepienia dziecka, możliwe jest szczepienie na świnkę w wieku dorosłym. Szczepionka na świnkę podawana jest dwukrotnie z miesięcznym odstępem. W obliczu powikłań świnki ważne jest szczepienie dzieci, które skutecznie chroni przed zachorowaniem.
MILMEDICA Centrum Medyczne
polecane artykuły
Jakie powikłania mogą wystąpić po fiberoskopii?
MILMEDICA Centrum Medyczne Fiberoskopia to popularna procedura diagnostyczna, która umożliwia lekarzom ocenę stanu dróg oddechowych. Choć jest to metoda stosunkowo bezpieczna, powinno się być świadomym
Jak liczymy tygodnie ciąży?
MILMEDICA Centrum Medyczne Okres ciąży to piękny i ekscytujący czas dla przyszłych rodziców. Wiele kobiet zadaje sobie jednak pytanie, jak obliczyć wiek ciąży oraz jaka
Przeziębienie w ciąży – jak sobie poradzić?
MILMEDICA Centrum Medyczne Katar, gorączka, drapanie w gardle czy ogólne rozbicie organizmu to podstawowe objawy przeziębienia. Infekcje wirusowe mogą przytrafić się również kobietom w ciąży.
Kiedy najlepiej zrobić USG 3D/4D?
MILMEDICA Centrum Medyczne Zastanawiasz się, kiedy wykonać USG 3D w ciąży, a kiedy USG 4D? Jaki jest najlepszy czas na USG 3D? Technologia USG 3D/4D
Co to jest USG 3D/4D?
MILMEDICA Centrum Medyczne Badanie USG to nieinwazyjna metoda diagnostyczna, która pozwala na zobrazowanie narządów wewnętrznych oraz rozwijającego się dziecka przy pomocy fali ultradźwiękowej. USG 3D
Pierwsze objawy ciąży – kiedy występują i jak je rozpoznać?
MILMEDICA Centrum Medyczne Planujesz zajście w ciążę i zastanawiasz się, kiedy pojawiają się objawy ciąży? Jakie są wczesne oznaki ciąży i na co już w
Bibliografia
P. Gajewski, A. Szczeklik, Interna Szczeklika 2018, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2018.
M. Jabłońska-Jesionowska, M. Dębska-Rutkowska, P. Kwast i wsp., Parotitis in children hospitalized in the Department of Pediatric Otolaryngology of the Medical University of Warsaw in the years 2010-2017, „New Medicine” 2017, t. 21, nr 4, s. 99–107.
https://www.cdc.gov/mumps/index.html (dostęp on-line: marzec 2024).
KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO z dnia 27 października 2023 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2024. (dostęp on-line: marzec 2024).
https://www.mp.pl/szczepienia/ekspert/odra_swinka_rozyczka/mmrdiagnostyka/117076,wedlug-jakich-kryteriow-rozpoznawac-swinke-u-osob-zaszczepionych-klinicznych-serologicznych (dostęp on-line: marzec 2024).