MILMEDICA Centrum Medyczne
Świnka u dzieci – choroba, objawy, postępowanie
Świnka jest zakaźną chorobą wieku dziecięcego powodowaną przez wirusy. Bywa inaczej nazywana nagminnym zapaleniem przyusznic. Zachorowanie powodują wirusy z rodziny Paramyxoviridae. Występowanie świnki można zaobserwować u dzieci i dorosłych. Warto jednak zauważyć, ze dotyka ona głównie dzieci w wieku szkolnym, a przypadki zachorowania wśród osób dorosłych są rzadkie. Jak objawia się świnka? Co boli przy śwince? Czy świnka jest groźną chorobą zakaźną u dzieci? Co robić gdy dziecko ma świnkę? Na te i inne pytania, zadawane przez rodziców w Centrum Medyczne Ursus, odpowiem Państwu w poniższym artykule.
Świnka – choroba wieku dziecięcego. Jakie są przyczyny świnki?
Świnka u dzieci - Rozpoznanie świnki
Jak już wspomniałam powyżej, świnka jest chorobą wywołaną wirusami z rodziny Paramyxoviridae. Wirus ten atakuje gruczoły – głównie ślinianki oraz inne narządy gruczołowe jak:
- trzustka,
- jądra czy jajniki,
- ośrodkowy układ nerwowy.
Z tego powodu zarażenie wirusem świnki wiąże się z ryzykiem groźnych powikłań.
Jak można zarazić się świnką? Do zakażenia wirusem świnki dochodzi najczęściej drogą kropelkową lub poprzez bezpośredni kontakt z chorym i jego śliną, a przechorowanie nie zapewnia odporności przed kolejnym zachorowaniem, choć w praktyce zdarza się to bardzo rzadko. Rozpoznanie świnki stawiane jest na podstawie objawów klinicznych, badania przedmiotowego przeprowadzonego przez lekarza czy testów laboratoryjnych.
Zakażenie paramyksowirusem – objawy świnki oraz przebieg choroby zakaźnej u dzieci
Jakie są objawy świnki? Po czym poznać że dziecko ma świnkę? Jak zaczyna się świnka? W praktyce rozpoznanie świnki nie jest takie oczywiste z uwagi na pierwsze objawy, które są mało swoiste. Pierwsze symptomy pojawiają się 14-24 dni (najczęściej 16-18 dni) po kontakcie z osobą chorą. Zwykle osoby zarażone prezentują początkowo niecharakterystyczne objawy, w tym grypopodobne takie jak: wysoka gorączka, uczucie rozbicia, brak apetytu czy ból głowy.
A jak wygląda przebieg choroby u dzieci? Do 7 dni pojawia się bolesny obrzęk ślinianek przyusznych, początkowo jednostronny, a po 3 dniach obustronny. W badaniu przedmiotowym przeprowadzanym przez pediatrę czy lekarza rodzinnego widoczne jest zaczerwienienie i obrzęk ujść przewodów ślinowych w jamie ustnej. Pacjent zgłasza ból podczas otwierania ust czy gryzienia, a także ból uszu. Ponadto w przebiegu świnki dochodzi do zmniejszenia wydzieliny śliny, co wiąże się z suchością jamy ustnej.
Jak już wspomniałam powyżej rozpoznanie świnki nie jest oczywiste, także z uwagi, że u 30% chorych przebieg świnki jest bezobjawowy.
Zarażenie świnką – jak diagnozuje się świnkę?
Jak stawiana jest diagnoza świnki? Diagnostyka zachorowania na świnkę opiera się na przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego z osobą chorą w kierunku prezentowanych objawów czy stwierdzonego kontaktu z osobą chorą na świnkę. W badaniu przedmiotowym można stwierdzić ból i obrzęk ślinianek przyusznych, objawy ogólne jak:
- gorączka,
- ogólne rozbicie,
- brak apetytu.
Jednakże nie zawsze te objawy u chorych są obecne.
Ponadto, aby potwierdzić zapalenie ślinianek przyusznych, szczególnie u osób bezobjawowych, można przeprowadzić badania laboratoryjne przeciwciał w klasie IgM i IgG lub izolacje wirusa metodą PCR z moczu lub krwi.
Zakażenie wirusem świnki – ile trwa świnka u dzieci?
Świnka u dziecka trwa zwykle 7 dni. Jeśli objawy trwają dłużej należy skonsultować się z lekarzem. Natomiast okres izolacji pacjenta powinien być dłuższy – ok. 9 dni od momentu obrzęku ślinianek. W moczu wirus świnki obecny jest do 14 dni.
Leczenie świnki – jak wygląda leczenie świnki u dzieci?
Jak wygląda leczenie zapalenia ślinianek przyusznych? Nagminne zapalenie przyusznic jest chorobą wirusową, w leczeniu której nie ma leków działających przyczynowo. Leczenie świnki polega na podawaniu leków łagodzących objawy. Należy prowadzić oszczędny tryb życia i zapewnić odpowiednie nawodnienie organizmu.
W przypadku objawów suchości w jamie ustnej należy przyjmować preparaty nawilżające gardło. U osób gorączkujących lub zgłaszających dolegliwości bólowe należy podawać leki działające przeciwgorączkowo i przeciwbólowo.
Jakie są możliwe powikłania świnki?
Czy powikłania po śwince są niebezpieczne? Świnka jak każda dziecięca choroba zakaźna może wiązać się z poważnymi powikłaniami. Zaliczamy do nich:
- zapalenie jąder – świnka u nastolatków może doprowadzić do rozwoju zapalenia jąder. Przeważnie obrzęk i ból jednego z jąder pojawia się około 7-10 dni po powiększeniu się ślinianek. W przypadku stanu zapalnego jąder pacjenci prezentują: ból brzucha w prawym dole biodrowym, gorączkę, nudności czy wymioty. Zapalenie jąder może mylnie przypominać zapalenie wyrostka robaczkowego.
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – w przypadku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci pojawiają się bóle głowy, wysoka gorączka, światłowstręt czy sztywność karku.
- upośledzenie słuchu – zachorowanie na świnkę może prowadzić do problemów ze słuchem, a nawet głuchoty.
- zapalenie trzustki – objawia się ostrym bólem brzucha w nadbrzuszu, biegunką, wymiotami. Często zapalenie trzustki ustępuje samoistnie w ciągu 7 dni. W leczeniu stosowane są leki przeciwbólowe.
Choroba świnka u dzieci - kiedy zgłosić się do lekarza?
Do lekarza należy zgłosić się w przypadku niepokojących objawów utrzymujących się powyżej 7 dni, a także w przypadku złego stanu ogólnego dziecka chorego na świnkę. Niezwłocznej konsultacji pediatry wymagają objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego jak:
- bóle głowy,
- wymioty,
- światłowstręt,
- apatia,
- nadmierna senność,
- drgawki.
W przypadku zgłaszanych przez dziecko bólów brzucha w prawym dole biodrowym także należy skonsultować się z lekarzem, gdyż może to być objawem zapalenia jąder.
Pediatra Ursus jest dostępny przez 7 dni w tygodniu, by pomóc Tobie i Twojemu dziecku.
Nagminne zapalenie przyusznic – profilaktyka świnki
Szczepienie przeciw śwince
Czy szczepionka na świnkę jest skuteczna i należy nią zaszczepić dziecko? Najskuteczniejszą formą profilaktyki przed zachorowaniem na świnkę jest szczepienie ochronne. W przypadku świnki mamy do dyspozycji trójskładnikową szczepionkę:
- odra,
- świnka,
- różyczka.
Zgodnie z kalendarzem szczepień jest ona podawana dzieciom między 13. a 15. miesiącem życia, a dawka przypominająca w 6. roku życia.
W momencie wprowadzenia obowiązkowych szczepień MMR skutecznie zredukowano ilość zachorowań na świnkę w populacji. W przypadku nieszczepienia dziecka, możliwe jest szczepienie na świnkę w wieku dorosłym. Szczepionka na świnkę podawana jest dwukrotnie z miesięcznym odstępem. W obliczu powikłań świnki ważne jest szczepienie dzieci, które skutecznie chroni przed zachorowaniem.
MILMEDICA Centrum Medyczne
polecane artykuły
Czym się różni otolaryngolog od laryngologa?
MILMEDICA Centrum Medyczne Wiele osób zastanawia się, czym różnią się otolaryngolog i laryngolog. Otolaryngolog to specjalista, który zajmuje się diagnozą i leczeniem schorzeń jamy ustnej,
Jak przygotować się na wizytę u laryngologa?
MILMEDICA Centrum Medyczne Wiele osób, które po raz pierwszy wybierają się na wizytę u laryngologa, stresuje się i nie wie, jak dobrze przygotować się do
Badanie HPV u mężczyzn – jak wygląda?
MILMEDICA Centrum Medyczne Wirus Brodawczaka Ludzkiego (wirus HPV) jest główną przyczyną występowania raka szyjki macicy u kobiet. Należy jednak wiedzieć, że wirus HPV występuje również
Czy warto zrobić USG przezciemiączkowe, a kiedy trzeba?
MILMEDICA Centrum Medyczne Zastanawiasz się, czy USG przezciemieniowe jest obligatoryjne? Jakie są wskazania do USG główki noworodka? USG przezciemiączkowe to badanie, które wykonywane jest u
Co wykrywa USG przezciemiączkowe?
MILMEDICA Centrum Medyczne Badanie USG przezciemiączkowe, zwane również przezciemieniowym to bezpieczne i nieinwazyjne badanie noworodków i niemowląt. Diagnostyka dzieci już w pierwszych dniach ich życia
Ile moczu potrzeba na badanie?
MILMEDICA Centrum Medyczne Ogólne badanie moczu to jedno z badań profilaktycznych, które każdy z nas powinien wykonywać regularnie. Lekarz skierował Cię na badanie moczu i
Bibliografia
P. Gajewski, A. Szczeklik, Interna Szczeklika 2018, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2018.
M. Jabłońska-Jesionowska, M. Dębska-Rutkowska, P. Kwast i wsp., Parotitis in children hospitalized in the Department of Pediatric Otolaryngology of the Medical University of Warsaw in the years 2010-2017, „New Medicine” 2017, t. 21, nr 4, s. 99–107.
https://www.cdc.gov/mumps/index.html (dostęp on-line: marzec 2024).
KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO z dnia 27 października 2023 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2024. (dostęp on-line: marzec 2024).
https://www.mp.pl/szczepienia/ekspert/odra_swinka_rozyczka/mmrdiagnostyka/117076,wedlug-jakich-kryteriow-rozpoznawac-swinke-u-osob-zaszczepionych-klinicznych-serologicznych (dostęp on-line: marzec 2024).